ୱାକଫ ସଂଶୋଧନ ଆଇନ ବିରୋଧରେ ୭୩ଟି ଆବେଦନ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ କରାଯାଇଥିବା ବେଳେ ଆଜି ଠାରୁ ଏହାର ଶୁଣାଣି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଶୁଣାଣିର ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ନୂଆ ୱାକଫ ଆଇନରେ ଥିବା ଏକାଧିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ନେଇ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଅଦାଲତ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କୁ ପ୍ରଶ୍ନ କରିଛନ୍ତି ।
ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଜଷ୍ଟିସ ଖାନ୍ନା ଆବେଦନକାରୀମାନଙ୍କୁ ୨ଟି ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ମାଗିଥିଲେ । ପ୍ରଥମ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଲା- କ’ଣ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଆବେଦନଗୁଡ଼ିକୁ ହାଇକୋର୍ଟକୁ ପଠାଇ ପାରିବେ ଓ ଦ୍ୱିତୀୟ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଲା-ଆବେଦନକାରୀ କେଉଁ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଏଠାରେ ଯୁକ୍ତି ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି?
ଜଣେ ଆବେଦନକାରୀଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ମାମଲା ପରିଚାଳନା କରୁଥିବା ବରିଷ୍ଠ ଆଇନଜୀବୀ କପିଲ ଶିବଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ ନୂଆ ୱାକଫ ଆଇନରେ ଥିବା ଏକାଧିକ ପ୍ରାବଧାନ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୨୬କୁ ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ କରୁଛି । ଧାରା ୨୬ରେ ଧାର୍ମିକ ବ୍ୟାପାର ସମ୍ପର୍କରେ ସ୍ୱାଧୀନତାକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରାଯାଇଛି । ଶ୍ରୀ ଶିବଲ ନୂଆ ଆଇନରେ ଜିଲ୍ଲାପାଳଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଥିବା କ୍ଷମତା ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛନ୍ତି । ସେ ଯୁକ୍ତି କରିଛନ୍ତି ଯେ ଜିଲ୍ଲାପାଳ ହେଉଛନ୍ତି ସରକାରଙ୍କ ଅଂଶ ବିଶେଷ ଓ ଯଦି ସେ ବିଚାରପତି ଭୂମିକାରେ ରହିବେ, ତା’ହେଲେ ଏହା ଅସାମ୍ବିଧାନିକ ।
ୱାକଫ ବାଇ ୟୁଜର ନିୟମ ଅନୁସାରେ ବୈଧ କାଗଜପତ୍ର ବିନା ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ଧରି ଯଦି କୌଣସି ସମ୍ପତ୍ତି ଧାର୍ମିକ କିମ୍ବା ଚ୍ୟାରିଟେବୁଲ କାମ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର ହେଉଛି, ତା’ହେଲେ ଏହାକୁ ୱାକଫ ସମ୍ପତ୍ତି ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯିବ । କିନ୍ତୁ ନୂଆ ନିୟମରେ ଏହାକୁ ବଦଳାଇ ଦିଆଯାଇଛି। ବିବାଦୀୟ କିମ୍ବା ସରକାରୀ ଜମିରେ ଏହା ଲାଗୁ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ବୋଲି ଏବେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଆଣିଥିବା ଆଇନରେ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିଛନ୍ତି । ୱାକଫ ବାଇ ୟୁଜର ଇସଲାମର ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଙ୍ଗ । ସମସ୍ୟା ହେଲା ଯଦି ଗୋଟିଏ ୱାକଫ ୩ ହଜାର ବର୍ଷ ତଳେ ତିଆରି କରାଯାଇଛି, ଏବେ ସେମାନେ ଏହାର କାଗଜ ଦେଖାଇବାକୁ କହିବେ । କାଗଜ କେଉଁଠୁ ଆସିବ? ଏହି ଠାରେ ବିବାଦ ସୃଷ୍ଟି ହେବ।
କେନ୍ଦ୍ର ପକ୍ଷରୁ ହାଜର ହୋଇ ସଲିସିଟର ଜେନେରାଲ ତୁଷାର ମେହେଟା କହିଛନ୍ତି ଯେ, ୱାକଫ ଆଇନ ପାଇଁ ଏକ ଯୁଗ୍ମ ସଂସଦୀୟ କମିଟି (ଜେପିସି) ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଏହା ୩୮ଟି ବୈଠକ କରିଥିଲା । ଏହା ଅନେକ ଅଞ୍ଚଳ ଏବଂ ସହର ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲା, ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ପରାମର୍ଶ ସହିତ ପରାମର୍ଶ ଏବଂ ପରୀକ୍ଷା କରିଥିଲା। ତା’ପରେ ଏହା ଉଭୟ ଗୃହକୁ ଗଲା ଏବଂ ତା’ପରେ ଆଇନଟି ପାରିତ ହେଲା । ମେହେଟା କହିଥିଲେ ଯେ ୱାକଫ ବୋର୍ଡ ଏକ ଦାନଶୀଳ ଆୟୋଗ ।
ଏତିକି ବେଳେ ସିଜେଆଇ ଜଷ୍ଟିସ ଖାନ୍ନା ସଲିସିଟର ଜେନେରାଲ ତୁଷାର ମେହତାଙ୍କୁ ୱାକଫ ବାଇ ୟୁଜର ପ୍ରୋଭିଜନ ଉପରେ ଫୋକସ କରିବାକୁ କହିଥିଲେ । ଆପଣ ଏଠାରେ କହିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ଗୋଟିଏ ୱାକଫ ବାଇ ୟୁଜର କୌଣସି ରାୟ କିମ୍ବା ଯେକୌଣସି ଉପାୟରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଛି, ତା’ହେଲେ ଏବେ ନୂଆ ଆଇନ ବଳରେ ଏହା ଅବୈଧ ବା ବାତିଲ ହୋଇଯିବ? ୱାକଫର ଅଂଶ ବିଶେଷ ଥିବା ଅନେକ ମସିଜିଦ ୧୩, ୧୪ ଓ ୧୫ତମ ଶତାବ୍ଦୀରେ ତିଆରି ହୋଇଥିଲା । ଏବେ ସେସବୁ ମସଜିଦ ପାଇଁ କାଗଜ ଦେଖାଇବା ଅସମ୍ଭବ ବୋଲି ସିଜେଆଇ କହିଛନ୍ତି ।
ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ସରକାର ୱାକଫ ବାଇ ୟୁଜରକୁ ହଟାଇ ଦେବେ, ତା’ହେଲେ ସମସ୍ୟା ଦେଖାଯିବ । କୌଣସି ବିଧେୟକ ବଳରେ କେବେ ହେଲେ କୋର୍ଟଙ୍କ ରାୟକୁ ମାନିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ନୁହେଁ ବୋଲି କେହି କହିପାରିବ ନାହିଁ । ଅପବ୍ୟବହାର ହେଉଥିବା କଥାରେ ଯେତିକି ସତ୍ୟତା ରହିଛ, ଠିକ ସେହିପରି ଅନେକ ପ୍ରକୃତ ୱାକଫ ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ଧରି ରହିଥିବା ୱାକଫ ବାଇ ୟୁଜର ସମ୍ପତ୍ତିକୁ ଆପଣ କେମିତି ପଞ୍ଜିକରଣ କରିବେ? ସେମାନେ କେଉଁ ପ୍ରକାରର ଦସ୍ତାବିଜ ଦେଖାଇବେ? ଏପରି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅପ୍ରୀତିକର ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି କରିବ । ହଁ, କିଛି ଅପବ୍ୟବହାର ଘଟିଛି। କିନ୍ତୁ ପ୍ରକୃତ ୱାକଫ ବାଇ ୟୁଜର ବି ରହିଛି। ମୁଁ ପ୍ରିଭୀ କାଉନସିଲ ଜଜମେଣ୍ଟକୁ ଦେଖିଛି। ସେଥିରେ ୱାକଫ ବାଇ ୟୁଜରକୁ ଅନୁମୋଦନ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ଯଦି ଆପଣ ଏହାକୁ ବାତିଲ କରିବେ, ତା’ହେଲେ ଏହା ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ ବୋଲି ଜଷ୍ଟିସ ଖାନ୍ନା ସଲିସିଟର ଜେନେରାଲ ତୁଷାର ମେହତାଙ୍କୁ କହିଛନ୍ତି ।
ସିଜେଆଇ କହିଥିଲେ ଯେ, “ଯେତେବେଳେ ଆମେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାକୁ ଏଠାରେ ବସିଥାଉ, ଆମେ ଆମର ଧର୍ମକୁ ଭୁଲି ଯାଉ। ଆମେ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ। ଆମେ ଏପରି ଏକ ବୋର୍ଡ ବିଷୟରେ କଥା ହେଉଛୁ ଯାହା ଧାର୍ମିକ ବ୍ୟାପାର ପରିଚାଳନା କରୁଛି।” ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କେନ୍ଦ୍ରକୁ ପଚାରିଛନ୍ତି ଯେ, ସେ କ’ଣ ମୁସଲମାନମାନଙ୍କୁ ହିନ୍ଦୁ ଧାର୍ମିକ ଟ୍ରଷ୍ଟର ଅଂଶ ହେବାକୁ ଅନୁମତି ଦେବାକୁ ଇଚ୍ଛୁକ? ଜଣେ ଅଣହିନ୍ଦୁଙ୍କୁ ହିନ୍ଦୁ ଦାନରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇପାରିବ କି? ହିନ୍ଦୁ ଧାର୍ମିକ ବୋର୍ଡର ଅଂଶ ଅଣହିନ୍ଦୁମାନେ ହେବେ କି? ୱାକଫ ଆଇନକୁ ବିରୋଧ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଚିନ୍ତା ହେଉଛି ଯେ ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପଞ୍ଜିକୃତ ହୋଇନଥିବା ୱାକଫକୁ ବିନୋଟିଫାଇ କରାଯିବ, ଅର୍ଥାତ୍ ଏହା ଆଉ ୱାକଫ ରହିବ ନାହିଁ । ଏହା ଉପରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଶୁଣାଣି ବିଚାରାଧୀନ ଅଛି, ସେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସରକାର ଏପରି କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ ନାହିଁ ।