ଭାରତର ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରମୁଖ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ନେତାଜୀ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷ। ସାରା ଦେଶରେ ପାଳିତ ହେଉଛି ନେତାଜୀଙ୍କ ପବିତ୍ର ଜନ୍ମ ଦିବସ । ତାଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ ଜଣାଇବା ପାଇଁ ନେଟାଜୀ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷ ଜୟନ୍ତୀ, ଯାହାକୁ ‘ପରାକ୍ରମ ଦିବସ’ ବା ସାହସିକତା ଦିବସ ଭାବେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା । ଭାରତୀୟ ବିଶ୍ୱ ସେନା ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଏବଂ ନେତୃତ୍ୱ ନେବାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମିଳିତତା ଗଠନ କରିବା ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ, ଆଧୁନିକ ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ଭିତ୍ତିପ୍ରସ୍ତର ସ୍ଥାପନ କରିବା ପାଇଁ ନେତାଜୀ ପ୍ରମୁଖ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥିଲେ। ଚଳିତ ବର୍ଷ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷଙ୍କ ୧୨୮ ତମ ଜନ୍ମ ବାର୍ଷିକୀ ।
୨୩ ଜାନୁଆରୀ ୧୮୯୭ ରେ ଓଡିଶାର କଟକଠାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷ ଜାନକୀନାଥ ବୋଷ ଏବଂ ପ୍ରଭାସୀ ଦେବୀଙ୍କ ନବମ ସନ୍ତାନ ଥିଲେ। ବଡ ହୋଇ ସେ ଜଣେ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଛାତ୍ର ଥିଲେ ଯିଏ କଲିକତାର ପ୍ରେସିଡେନ୍ସି କଲେଜରୁ ଦର୍ଶନଶାସ୍ତ୍ରରେ ବିଏ ଶେଷ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ପିତା ତାଙ୍କୁ ସିଭିଲ ସର୍ଭିସ ପରୀକ୍ଷାରେ ହାଜର ହେବାକୁ ଇଂଲଣ୍ଡ ପଠାଇଥିଲେ। ସେ ଇଂରାଜୀରେ ସର୍ବାଧିକ ମାର୍କ ହାସଲ କରି ମୋଟ ଚତୁର୍ଥ ସ୍ଥାନରେ ରହିଥିଲେ।
୧୯୨୧ ମସିହାରେ ସେ ଭାରତୀୟ ସିଭିଲ ସର୍ଭିସରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ ଭାରତ ଫେରିଥିଲେ। କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କର ବାରମ୍ବାର ଚାଲିବା ତାଙ୍କୁ ଭାରତର ତତ୍କାଳୀନ ବ୍ରିଟିଶ ସରକାର ବିଦ୍ରୋହୀ ଭାବରେ ଖ୍ୟାତି ଅର୍ଜନ କରିଥିଲା। ନେତାଜୀ କଂଗ୍ରେସର ବିଶିଷ୍ଟ ନେତା ଚିତ୍ତରଂଜନ ଦାସଙ୍କ ପରାମର୍ଶରେ କାର୍ୟ୍ୟ କରିଥିଲେ ଯିଏକି ମୋତିଲାଲ ନେହେରୁଙ୍କ ସହ ୧୯୨୨ ମସିହାରେ ସ୍ୱରାଜ ପାର୍ଟି ଗଠନ ପାଇଁ କଂଗ୍ରେସ ପାର୍ଟି ଛାଡିଥିଲେ।
୧୯୨୩ ମସିହାରେ, ନେଟାଜୀ ଅଲ ଇଣ୍ଡିଆ ଯୁବ କଂଗ୍ରେସ କମିଟିର ସଭାପତି ଏବଂ ବଙ୍ଗଳା ରାଜ୍ୟ କଂଗ୍ରେସର ସଚିବ ଭାବରେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ। ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷ ୧୯୩୦ ମସିହାରେ କଲିକତାର ମେୟର ଭାବରେ କାର୍ୟ୍ୟ କରିଥିଲେ। ୧୯୩୦ ଦଶକରେ ନେଟାଜି ୟୁରୋପରେ ଭ୍ରମଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ବେନିଟୋ ମୁସୋଲିନିଙ୍କ ସମେତ ନେତାମାନଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ। ଭାରତକୁ ଫେରିବା ପରେ ସେ ୧୯୩୮ ମସିହାରେ କଂଗ୍ରେସ ସଭାପତି ହୋଇଥିଲେ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ସେ ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତା ଫେରାଇ ଆଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ। ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତାକୁ ପୁନଃସ୍ଥାପିତ କରିବାରେ ତାଙ୍କର ଉଦ୍ୟମକୁ ସମ୍ମାନ ଜଣାଇବା ପାଇଁ ୨୦୨୧ ମସିହାରେ ସରକାର ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ଯେ ୨୩ ଜାନୁଆରୀ ‘ପାରାକ୍ରାମ ଦିବସ’ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯିବ।